Ledemaatsteun

In professionele overledenenzorgruimten zijn vaak ledemaatsteunen te vinden. Deze zijn veelal vervaardigd van massief hout, metaal of kunststof.

Een ledemaatsteunen kan worden gebruikt om lichaamsdelen van de overledene in de wenselijke stand te houden bij opbaring of obductie.

De ledemaatsteun wordt voornamelijk gebruikt ter ondersteuning van extremiteiten zoals de armen en het hoofd.

Ledemaatsteunen van massief hout, metaal en kunststof zijn tijdelijke steunen die geplaatst worden tijdens de overledenenzorg / opbaring en verwijderd worden als de overledene in de uitvaartkist wordt geplaatst. Voor ondersteuning van ledenmaten in de kist kan een ledemaatsteun van karton worden gebruikt. Deze hoeft niet voor de uitvaart te worden verwijderd.

Als onduidelijk is wanneer de lijkschouw plaatsheeft is het van belang, in verband met het intreden van de rigor mortis, dat de armen en de handen in de wenselijke stand worden geplaatst.
In sommige gevallen gaat het plaatsen van de armen en de handen in de juiste stand erg moeizaam omdat de armen terugvallen naast het lichaam van de overledene.
Als steun kan een ledemaatsteun naast de armen worden geplaatst zodat de armen en daarmee de handen in de wenselijke stand blijven liggen.

Als de armen en de handen niet voor het intreden van de rigor mortis in de wenselijke stand worden geplaatst, liggen de armen en de handen tijdens de opbaring veelal in een verkrampte houding. Ook bestaat dat het risico dat de armen bij opbaring terugvallen in de stand waarin rigor mortis is ingetreden.

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Ledemaatsteun karton

Omdat bij plaatsing van de overledene in de uitvaartkist houten en kunststof ledemaatsteunen dienen te worden verwijderd kunnen kartonen ledemaatsteunen een goede oplossing bieden om de armen (en daarmee de handen) in de wenselijke stand te houden.

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Handdoekrol

Om de armen / handen en het hoofd in de wenselijke stand te plaatsen en te houden kan gebruik worden gemaakt van handdoekrollen.
Na het 2 of 3 keer in de lengte opvouwen van de handdoek, zodat een lang handdoeklint ontstaat, kan de handdoek worden opgerold.
De handdoekrol kan worden geplaatst onder de ellebogen waardoor de armen niet meer kunnen terugvallen, of onder een kussen ter hoogte van het achterhoofd waardoor het hoofd in de wenselijke houding komt te staan.

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Handdoek

Als de lijkschouw lang op zich laat wachten kan met toestemming van de schouwarts de mond zonder invasieve handelingen worden gesloten.

Na overlijden zijn verschijnselen van rigor mortis spoedig in de kaak aanwezig.
Het niet sluiten van de mond voordat de rigor mortis intreedt kan als gevolg hebben dat, de na het intreden van de rigor mortis gesloten mond, geforceerd sluit.

Om de mond te sluiten kan gebruik worden gemaakt van een handdoek.

Handdoekrol

U maakt van de handdoek een rol en plaatst deze onder de kin zodat de mond gesloten blijft.
In sommige situaties werkt deze toepassing goed.

Handdoeklint

U vouwt de handdoek in de lengte drie keer dubbel zodat een lang lint ontstaat.
Het midden van het lint drukt u tegen de kin aan zodat de mond sluit.
De lange delen van het lint plaatst u, terwijl u trekkracht uitoefent, onder het achterhoofd van de overledene zodat de het hoofd de handdoek op zijn plaats houdt en de mond gesloten blijft.
Deze toepassing werkt over het algemeen goed.

Meer informatie

Meer informatie kunt u vinden in het item “Sluiten mond”

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Kinsteun

Als de lijkschouw lang op zich laat wachten kan met toestemming van de schouwarts de mond zonder invasieve handelingen worden gesloten.

Na overlijden zijn verschijnselen van rigor mortis spoedig in de kaak aanwezig.
Het niet sluiten van de mond voordat de rigor mortis intreedt kan als gevolg hebben dat, de na het intreden van de rigor mortis gesloten mond, geforceerd sluit.

Om de mond te sluiten kan gebruik worden gemaakt van een kinsteun.
Voor overledenenzorg bestaan verschillende soorten kinsteunen.
Sommige soorten kinsteunen kunt u instellen en andere weer afbreken tot op de gewenste lengte. Kinsteunen die kunnen worden afgebroken om de juiste lengte te bereiken hebben niet de voorkeur, omdat mogelijke beschadigingen kunnen optreden aan de overledene.

Meer informatie

Meer informatie kunt u vinden in het item “Sluiten mond”

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Kinsteunbeugel

Als de lijkschouw lang op zich laat wachten kan met toestemming van de schouwarts de mond zonder invasieve handelingen worden gesloten.

Na overlijden zijn verschijnselen van rigor mortis spoedig in de kaak aanwezig.
Het niet sluiten van de mond voordat de rigor mortis intreedt kan als gevolg hebben dat, de na het intreden van de rigor mortis gesloten mond, geforceerd sluit.

Om de mond te sluiten kan gebruik worden gemaakt van een kinsteunbeugel.
In veel gevallen is de kinsteunbeugel een ideale toepassing omdat de mond goed sluit en de kinsteunbeugel bijna niet zichtbaar is.

De kinsteunbeugel dient u te spreiden en om de hals heen te trekken.
Het korte deel van de kinsteunbeugel dient u onder de kin te plaatsen, het brede deel van de kinsteunbeugel steunt op de hals.

De kinsteunbeugel is in verschillende maten en in huidskleur verkrijgbaar.
De kinsteunbeugel is milieuvriendelijk en kan blijven zitten voor crematie of begrafenis.

In sommige zorgcentra worden kinsteunbeugels gebruikt als tijdelijke oplossing totdat de uitvaartondernemer de overledene komt ophalen.
Op de kinsteunbeugel is een houdbaarheidsdatum van toepassing. De mogelijkheid bestaat dat na verloop van tijd de kinsteunbeugel breekt.

Meer informatie

Meer informatie kunt u vinden in het item “Sluiten mond”

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!

Invasieve mondsluittechnieken en gebruik van lijm

Omdat onderzoek van de mond deel kan uitmaken van de lijkschouw dient de mond in elk geval niet voor de lijkschouw gesloten te worden door middel van professionele invasieve technieken zoals hechten of de mondsluittang.

Lijmen

In het verleden kwam het nogal eens voor dat tijdens de overledenenzorg de mond gesloten werd door het aanbrengen van een snelwerkende lijm.
Deze toepassing wordt ten strengste afgeraden omdat ongedaan maken of wijzigingen bijna niet mogelijk is en omdat na het verdwijnen van de rigor mortis (ongeveer na 3 dagen) de kaakspieren ontspannen. Gevolg is dat de overledene een uitgestrekte mond met smalle tuitlippen krijgt.

Meer informatie

Meer informatie kunt u vinden in het item “Sluiten mond”

Airco

In geval van warme omgevingstemperaturen bestaat de mogelijkheid tot het intreden van een onwenselijk zeer voorspoedig ontbindingsproces.
Doel is, om de overledene tot aan de dag van de uitvaart goed te conserveren, zodat nabestaanden in de gehele periode de gelegenheid krijgen afscheid te nemen van de overledene. Conservering van de overledene is dan ook prioriteit.

In geval onduidelijkheid bestaat wanneer de lijkschouw plaatsheeft, of als de lijkschouw lang op zich laat wachten, kan men trachten het ontbindingsproces te remmen door invloed uit te oefenen op de omgevingstemperatuur.
Dit kan door middel van het plaatsten van een airconditioning (airco) zodat de omgevingstemperatuur kunstmatig wordt gekoeld.

Meer informatie

Meer informatie kunt u vinden in het item “Koelen ter conservering”

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan de overledene en het wijzigen van omgevingsomstandigheden voordat de lijkschouw heeft plaatsgevonden is toestemming nodig van de behandelend arts die de lijkschouw verricht.
Wijzigingen aan de overledene en de omgeving van overlijden voor aanvang lijkschouw kunnen de bevindingen van de schouwarts beïnvloeden. De mogelijkheid om het doel van de lijkschouw te realiseren, namelijk het uitsluiten van een niet natuurlijke overlijden, wordt de schouwarts dan mogelijk ontnomen.

Aangebrachte wijzigingen dienen voor aanvang lijkschouw in elk geval aan de schouwarts te worden doorgegeven zodat deze de wijzigingen in zijn / haar conclusies kan meenemen.

In geval van een (vermoedelijk) niet-natuurlijk overlijden mogen nooit wijzigingen worden aangebracht aan de overledene en aan de omgeving van overlijden.
De gemeentelijke lijkschouwer dient zo spoedig als mogelijk te worden ingeschakeld!